Verslag van de najaarsdag ‘Parsifal’ van 11 november 2017 met Maarten Zweers

Parsifal van W.R. Wagner (1813-1883), van opera naar leren zelf te opereren

‘Wagner neemt je mee’.

‘Het is geen muziek waarbij je iets anders kunt doen dan present zijn. Bij Mozart en Beethoven lukt dat nog wel. Niet bij Wagner’.

Met het beluisteren van een deel van het voorspel tot de opera Parsifal opende Maarten Zweers zijn presentatie met bovenstaande woorden. Vervolgens neemt hij zelf ons op 11 november jl.  ook mee de diepte in om de mysterieuze en mystieke betekenis in Wagners werk stukje bij beetje te openbaren.

In een inleiding wordt de relatie gelegd tussen 7 muziekdrama’s van Wagner met 7 grote tijdvakken en cultuurperioden. Enkele voorbeelden: Das Rheingold verhaalt van de Lemurische tijd en met de Götterdämmerung komen we in de Post-Atlantische tijd. In Tristan und Isolde komen we verder in de post-Atlantische tijd en in de Avondland-cultuur. Parsifal speelt sinds de Middeleeeuwen tot ver in de toekomstige tijd.
Vervolgens leert Maarten ons de motieven in de muziek te herkennen. De Liebesmahlspruch, een Schmerzensfigur, het Speermotief, het Mitleid- Gral- Geloofsmotief. Hoe deze melodieën muzikaal door elkaar heen gevlochten worden, hoe ze verbonden zijn met de teksten.
Afwisselend met muzikale fragmenten maken we in de opera kennis met de tragiek van de traditiebewaarders in de vorm van Titurel en Amfortas. Onze innerlijke geleider in de vorm van de Graalridder Gurnemanz, de tegenkracht in Klingsor. Moeilijker te begrijpen zijn de paradoxale krachten in de confrontatie met Kundry, als verleidster in het bespiegelende leven, als wel de herinnering aan de eeuwige moeder die in Herzeleide wordt vertegenwoordigd. Iedere persoon in de opera kunnen we zien als een innerlijk deel in onze persoonlijkheid, dat aandacht en herkenning nodig heeft om de toekomstige Parsifal in ons tot aanzien te brengen.
De muziek laat ons ervaren wat met woorden toegelicht wordt. De abstractie van taal wordt individuele beleving. We worden in de mythe en haar mysterie getrokken. We worden ingewijd in al die stemmen in ons, om iedere keer opnieuw, de betekenis te kunnen vatten van ‘Durch Mitleid wissend, der reine Tor’ ‘door mededogen wetend worden vanuit de reine naïeveling’, de Parsifal in ons.
Geen gehoest, geen gerommel in het publiek. Je zou eventuele spelden  almaar kunnen horen vallen. Maarten houdt de boog voortdurend op spanning, in wisselende frequenties. Het publiek interacteert mee. De ervaring wordt daarmee intens levend.
Als afronding komen goede vragen aan de orde.
Deze betreffen teksten in de opera, Wagner als persoon, een interpretatie van Maarten, robotisering.
-Acties als ‘doop en zalving’, zonder geloof, licht Maarten toe naar hoe deze te verstaan in termen van oude naar nieuwe orde, hoe dit te ervaren in de toekomstige tijd.
-We doen ons zelf te kort, wanneer we Wagner als mens met zijn tekortkomingen afwijzen en ons niet openstellen voor zijn mystieke boodschap, waarvan bekend is dat zijn composities ten dele in trance ontvangen werden.
-Naar aanleiding van de historische Verlosser Jezus, als toelichting bij ‘Ich sah IHN, IHN, und lachte’ leerden we, dat mythen in de context van de tijd waarin ze ontstaan zijn geplaatst moeten worden. Mythen zijn abstracties van gebeurtenissen in een bepaalde tijd. De verhalen helpen ons herinneren en ons huidige leven in een mythisch-historisch verband te zien.
-Bij het huidige implementeren van onze intelligentie in stoffelijke apparaten is het noodzakelijk dat wij ieder voor zich en zo als totale mensheid ons bewust worden van het goddelijke in ons. Het is nu noodzakelijk ons astrale lichaam hier op aarde te zuiveren tijdens ons leven. Niet na de dood in de onderwereld zoals bij de Grieken.
Dit opdat wij scheppers worden in deze zich dieper verstoffelijkende wereld, die de ‘Eenheid van leven’ dient, vruchtbare levensbomen plant.

De oneindige frequentieas werkt volgens het principe: zo boven, zo beneden.

Het was een rijke dag voor mij. Ik heb het grote vermoeden dat dit door de meeste, zo niet alle, aanwezigen zo ervaren is. Dankjewel Maarten.

H.M.