TVN Home » Tijdschrift Theosofia » Archief » 2007 » April » Verenigingsnieuws

Verenigingsnieuws

Ingezonden brief:

Het artikel “Wie is Tom Ockerse” in Theosofia 6 van 2006 geeft iets weer over het Internationaal Theosofisch Centrum (hierna: ITC) dat m.i. niet geheel juist is en om historische redenen toch wel een correctie/ aanvulling nodig maakt. Er wordt in het artikel vermeld dat het gezin Ockerse onderdak vond bij het Theosofisch Centrum in Naarden en logeerde in het “Arundale” House.

Een correctie: het genoemde huis bevond zich aan de Naarderstraatweg, dáár waar de Valkeveenselaan de Naarderstraatweg kruist. Men rijdt er, van het Centrum komend, als het ware tegen aan. Deze villa werd na de oorlog enige tijd gehuurd en werd toen “Arundale House” genoemd.

Het huis heeft ongetwijfeld aan vele gasten van het ITC onderdak verleend, waaronder de familie Ockerse. De villa heeft echter nooit deel uitgemaakt van het Centrum.

Later, toen er een logeerverblijf op het ITC werd gebouwd (ca.1953), werd dat nieuwe gebouw “Arundale House” genoemd.

Dit gebouw is nog steeds in gebruik en heeft niets te maken met de door Tom Ockerse genoemde villa.

Afzender: Rob van Vloten, woonachtig op het ITC

H. van Aurich, ‘Het leven gaat voor alles’

Inleiding gehouden op de ledendag ‘Leven en Sterven’ van de TVN van 11-11-2006, als uitgangspunt voor de discussie.

ORGAANDONATIE

Stelling:

Het leven gaat voor alles.

Is dit een legitimatie tot orgaan donatie of het tegendeel? Probeer de visie ook uit te breiden naar mondiaal niveau. Wat kunnen we doen om Gaia te redden?

EEN DOODZIEKE PATIENT

Ik wil u laten kennismaken met een doodzieke patiënt; het is een oude dame waar orgaandonatie het enige redmiddel lijkt te zijn. Helaas is de dame zo oud dat transplantatie volgens de huidige normen niet meer is toegestaan; bovendien is voor het zieke orgaan geen gedoneerd orgaan voorhanden.

Agenda Nederland

april 2007

11    cursus ‘De Geheime Leer’ Zuid-Limburg

14 studiegroep ‘Mahatma Brieven’

mei 2007

9    cursus ‘De Geheime Leer’ Zuid-Limburg

19    studiegroep ‘Geheime Leer’

juni 2007

16    studiegroep ‘Mahatma Brieven’

juli 2007

6 t/m 8 Zomerschool te Naarden ‘Vele wegen, één pad’

De nationale studiegroepen vinden plaats in de Tolstraat te Amsterdam.

Voor nadere inlichtingen over alle genoemde activiteiten kunt u contact opnemen met de T.V.N.: 020-6765672.

Zie ook www.theosofie.nl.

78        Theosofia 108/2 · april 2007

De zieke dame heet Gaia en het zieke orgaan heet de  VS. De ziekte is ernstig, want de inwoners van de VS zijn verantwoordelijk voor een kwart van de wereldvervuiling, voor een kwart van de wereldenergieconsumptie. Amerikanen gebruiken per hoofd van de bevolking 5 ton olie per jaar. Dit is uiteraard inclusief de bedrijfsmatige consumptie. Ter vergelijking: de in onze ogen verkwistende Duitsers gebruiken slechts 2,7 ton olie per jaar. Als we het hebben over de hoeveelheid landbouwgrond die beschikbaar is voor de mensheid dan is dat 1,7 hectare per mens. De Amerikaan gebruikt het tienvoud van het wereldgemiddelde1 . Het wordt dus hoog tijd om in te grijpen.

De discussie of er bij mensen orgaandonatie is toegestaan, spitst zich meestal toe op de morele en ethische verantwoording. Hier volgt een visie met een benadering waarin de zeven- of tienvoudige theosofische indeling is gecomprimeerd tot vier.

STOF

Als we het hebben over orgaandonatie, dan hebben we het over leven op het stoffelijk niveau. Een mens heeft een zieke lever, een zieke nier of een ziek hart. Hij of zij wordt opgenomen in een ziekenhuis en krijgt te horen dat hij ten dode is opgeschreven. De enige kans om te blijven leven is een transplantatie. Er ontbrandt binnen de familie van deze persoon een discussie: mag het transplantatie-orgaan aanvaard worden of niet. De tegenstanders voeren aan dat de ziekte een daad van God is; je moet het aanvaarden en alles aan de voorzienigheid over laten. Wie weet is er toch nog kans op genezing. De voorstanders voeren aan dat er een technologie is die de mensen door God is gegeven en die de mensen mogen aanwenden om het leven van de mens te veraangenamen en te verlengen. Diezelfde technologie heeft transplantatie mogelijk gemaakt. De discussie blijft hangen op het begrip leven. Voor- en tegenstanders beargumenteren met het zelfde leven als uitgangspunt hun eigen standpunt. De discussie gaat in feite over het stoffelijk afstaan en aanvaarden van organen. Met het aanvaarden is het leven gered, met het weigeren is de dood een onafwendbare zekerheid.

PSYCHE

Is de discussie echter wel rechtvaardig, is de discussie wel op juiste gronden gevoerd? We weten dat de stof de laatste uitingsvorm is van een hogere wereld, de wereld van de psyche. In oosterse termen is de stof (sthula sharira) gevormd naar het modellichaam (lingha sharira). In alchemistische termen wordt gesproken van stoffelijk, etherisch en astraal lichaam. In kabbalistische termen hebben we het over stoffelijk (Malchoeth) en grondslag (Yesod) of over stof (Assiah) en Psyche (Yetsirah).

Agenda buitenland

juli 2007

14-18 100-jarig bestaan Finse afdeling en Europees Congres in Helsinki: “Compassion –  the Basis of Peace and Understanding”. Eregast is Internationaal Presidente Radha Burnier. Met S. Rinpoche en sprekers uit diverse landen.

Voor nadere inlichtingen over genoemde activiteiten kunt u contact opnemen met de T.V.N.: 020-6765672.

Theosofia 108/2 · april 2007        79

Het stoffelijk lichaam is het resultaat van het vormen van dit lichaam door de pottenbakker (= hij die het modellichaam vormt). Anders dan bij de pottenbakker, blijft het stoffelijk lichaam plooibaar door de vormende invloeden die hierop inwerken vanuit de psychische wereld. Een direct voorbeeld is het toedienen van prana (oosters), vitale levenskracht (westers) via ademhalingstechnieken. Hierdoor is een net begonnen griep vrij efficiënt binnen een paar uur tot staan te brengen. Een lang volgehouden levenshouding van zorgeloosheid, verspilling en verkeerde eetgewoonten brengen op twee terreinen (stoffelijk en psychisch) schade toe aan het lichaam.

Als men beseft dat ziekten vaak veroorzaakt zijn door de zieke persoon zelf, dan heeft die persoon ook de verantwoording de problemen op te lossen. Tegenstanders zeggen op hun beurt, dat de patiënt desondanks niet het recht heeft organen van een ander te aanvaarden. Hij zoekt de oplossing niet in zichzelf, maar buiten zichzelf.

GEEST

De handen van de pottenbakker vormen het model, waaruit het lichaam geschapen wordt. Achter dit vormende proces zit natuurlijk een bewustzijn. De pottenbakker heeft een bepaald beeld voor ogen, hoe zijn schepping eruit moet zien.

Werkelijke bewustwording, werkelijk bewustzijn geeft de mens het vermogen tot scheppen. Oosters heet dit Kriya Shakti, de scheppende kracht die door middel van de geest schept. Kabbalistisch bevinden we ons op het niveau van Briah, het niveau van de Hoge Engelen. Het niveau van het paradijs, waar Adam met de Engelen verkeerde als ware het zijn broeders. Dit scheppende niveau wordt in de meeste gevallen onbewust door de mens gehanteerd; door lang volgehouden daden creëert de mens gedachtenvormen, die hem helpen iedere keer dat hij in dezelfde lijn denkt. Die vormen kunnen goed zijn, maar ook slecht.

De slechte gedachten zijn alleen te overwinnen door volledig begrip van de slechtheid ervan (het licht van zuiver bewustzijn er op laten schijnen. Oosters: het licht van Buddhi) of de gedachte door een sterkere gedachte opzij zetten, waardoor de gedachte door gebrek aan energie afsterft.

Zowel in het boeddhisme als in het judaïsme heeft men dit onderkend. Men heeft leefregels ontworpen om de goede gedachten te stimuleren en de slechte te ontladen. In het judaïsme zijn dit de 613 mitswot.2

Wanneer nu de patiënt een orgaan gedoneerd krijgt, wat gebeurt er dan op het niveau van bewustzijn? De discussie van de familieleden heeft allang geen invloed meer op dit niveau.

Aangezien het stoffelijke wordt verrijkt met een gezond orgaan, krijgt het bewustzijn kans zich in andere zin uit te drukken. Het orgaan van de ander, maar ook de bloedstransfusie van de ander heeft een tijdelijk effect op het bewustzijn van de ontvanger. De hermetica citeert de Tabula Smaragdina van Hermes Trismegistos: zo boven zo beneden. Stof heeft dus invloed op bewustzijn.

Wat heeft het bewustzijn gedaan om de man zo ziek te maken, wat heeft het bewustzijn gedaan om de kans te creëren dat de man weer beter wordt? Immers op Briatisch niveau (buddhisch niveau) bestaat er geen afgescheidenheid.

LEVEN

Het hoogste niveau van de levensboom noemen we Atziluth. Het is de oorsprong van alle leven, het is de instandhouder van alle leven, maar ook de vernietiger (Brahma, Vishnu en Shiva) van leven. Het mysterie van Shiva is, dat er geen leven vernietigd kan worden, maar dat hij de periodiciteit mogelijk maakt, leven transformeert.

Op het hoogste niveau is het leven voor onze waarneming eeuwig. Het maakt zich niet druk over een transplantatie, abortus of euthanasie. Genoemde zaken tasten het leven niet aan. Wij mensen maken daar op stoffelijk niveau heel begrijpelijk wel een punt van, want we zien dat het leven maar kort is.

80        Theosofia 108/2 · april 2007

Een stapje verder zien we dat we de kwaliteit van het lichaam meer kunnen beïnvloeden dan eerst gedacht. Nog een stap verder zien we dat bewustzijn de sleutel is. Nog een stap verder – een niveau waarop weinig mensen komen -, zien we dat leven eeuwig is.

Noten

1 Bron: Het Chaospunt – Erwin Laszlo

2 Bron: De Dertienbladige Roos – Adin Steinsaltz Uitgeverij Karnak.

Agnès Wagemans – Leven en sterven

Inleiding gehouden op de ledendag van de TVN van 11-11-2006, als uitgangspunt voor de discussie.

Wordt u ook wel eens aangeraakt door de synchroniciteit van dingen?

Ik trek ’s morgens soms een kaart of sla een boek open om te zien wat de dag mij zal brengen.

Zo sloeg ik vanmorgen de Bhagavad Gita open en ik zal de tekst even voorlezen:

Wat is de kennis van het offer in dit lichaam, en hoe, o Madhusudhana? En hoe zult Gij in de ure des doods gekend worden door hen, die zich aan het Zelf hebben onderworpen?

De gezegend Heer zei:

Het onvergankelijke, het allerhoogste, het Absolute is het eeuwige Brahman;

Zijn wezenlijke aard noemt men kennis van het Zelf; de emanatie, die de geboorte van de schepselen veroorzaakt, wordt handeling (karma) genoemd.

Dan wil ik nu graag ingaan op wat ik op papier heb gezet met betrekking tot het thema van deze ledendag: Leven en sterven.

In Het Tibetaanse boek van leven en sterven van Sogyal Rinpoche stelt hij dat de reden dat wij bang zijn om te sterven niet alleen gepaard gaat met de angst voor het lijden, maar ook met de angst voor verandering. Voor mij is dat vaak hetzelfde omdat we verandering onbewust associëren met lijden.

Dat is misschien ook niet zo vreemd, omdat juist op de kruispunten van het leven, daar waar het leven overgaat in een andere vorm op het moment van conceptie, van geboorte en van sterven en dus ingrijpende veranderingen plaats vinden, hevige pijnen geleden worden.

Je kunt stellen dat op het moment van conceptie het leven in de spirituele dimensies wordt achtergelaten als de geest afdaalt in de bevruchte eicel in een stoffelijke wereld die voornamelijk door het element water wordt bepaald.

Zelfs als dat moment van conceptie er een is van liefde en tederheid tussen man en vrouw met wederzijds respect en genegenheid, is die overgang al moeilijk genoeg omdat de onbegrensdheid van de geestelijke wereld zich dient aan te passen aan de beperkingen van de stoffelijke wereld, een wereld hier op aarde die zich nu eenmaal afspeelt binnen de polariteit van tijd en ruimte.

We hebben daar weliswaar geen bewuste herinnering aan, maar ervaringen opgedaan tijdens regressie leren dat dit gegeven meer impact heeft dan we veronderstellen.

Het verhaal van de kikker geeft dit verschil in dimensies misschien een beetje weer: Een oude kikker had zijn hele leven in een bedompte put gewoond. Op een dag kwam een kikker van de zee bij hem op bezoek. ‘Waar kom je vandaan?’ vroeg de kikker die in de put leefde. ‘Van de grote oceaan’ antwoordde hij. ‘Hoe groot is jouw oceaan?’ ‘Gigantisch.’ ‘Bedoel je ongeveer een kwart van de omvang van mijn put?’ ‘Groter.’ ‘Groter? Bedoel je de helft van mijn put?’ ‘Nee, nog groter.’ ‘Is hij …. zo groot als deze put?’ ‘Het is niet te vergelijken.’ ‘Dat is onmogelijk. Dat moet ik zien.’ Dus gingen ze samen op weg naar de zee. Toen de kikker uit de put de oceaan zag, was de schok zo groot, dat zijn hoofd in stukken uiteenbarstte.

U kunt schenkingen doen aan de TVN, aftrekbaar voor uw aangifte inkomstenbelasting.

Ook legateren aan de TVN is een mogelijkheid.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de penningmeester van de TVN.
Theosofia 108/2 · april 2007        81

De volgende poort van overgang is die van de geboorte. Ook hier gaat het heftig toe, zelfs als we een geboorte als normaal of gemakkelijk beschouwen.

Stel je maar voor hoe je in een wereld leeft die warm en veilig is en waar geluid enigszins gedempt bij je binnenkomt. Je hoort de constante hartslag van je moeder als een ritme van vertrouwdheid en geborgenheid. Je bent alles wat je hoort en voelt totdat het moment aanbreekt dat die omgeving jou eruit gaat werken. Je bent een met je moeder en voelt spanning en pijn. Tegelijk voel je druk op je hoofd en als het langer duurt kan het zelfs heel benauwd worden en zeer beangstigend zijn. Dan kom je terecht in een wereld van het element lucht en dat voelt koud en het gaat vaak gepaard met harde geluiden en veel licht. Niet echt iets om naar uit te kijken, totdat je weer die vertrouwde hartslag hoort als je bij je moeder wordt gelegd en iets bekends voelt.

Dan de poort van het sterven. Op bewust niveau zijn we hier meer mee vertrouwd, al houdt die kennis doorgaans op als het moment aanbreekt dat we de andere wereld betreden en de stoffelijke wereld weer achterlaten.

Nu de wetenschap mensen door reanimatie weer terug kan halen, weten we steeds meer over wat iemand ervaren heeft, nadat men de poort uit de materie was doorgegaan. En dan valt op dat er vrijwel altijd hulp is van andere wezens, ook al beseffen we dat niet altijd.

We kunnen dus spreken van een cyclus waarbij het leven zich in diverse dimensies afspeelt, maar dat vereist van ons een constante aanpassing aan verandering. Het is loslaten van wat vertrouwd was en openstaan, doorgaan met iets wat volslagen onbekend is. Dat vereist moed en vertrouwen in het leven zelf. Het is iets wat in feite dagelijks speelt voor zover we niet op de automatische piloot willen leven maar vanuit betrokkenheid. Liefde is dus de sleutel. Maar zijn we in staat om het leven vanuit liefde te benaderen, open en in vertrouwen of spelen we verstoppertje achter vertrouwdheden om zo de angst voor verandering te camoufleren? Of, sterker nog is het onze angst om het bekende kwijt te raken, hoe ongelukkig we ons daar ook bij kunnen voelen?

Volgens Krishnamurti is dat bekende ons geheugen en is sterven aan het bekende het begin van begrijpen wat de dood is. Voor mij heeft dat alles te maken met loslaten.

In hoeverre hebben we onszelf aangewend om het leven in de stoffelijke wereld een leven in verlangen te laten zijn, een verlangen naar bezit, naar kennis, naar zekerheden? Dit is een schijnwereld die ons verankert aan de materie, aan ons lichaam, aan onze emoties en aan ons denken en die zo ons vermogen om onvoorwaardelijk lief te hebben, blokkeert. Waar angst voor verlies is, kan namelijk geen mededogen zijn. Onze ideeën, angsten en verwachtingen zijn echter diep in ons verankerd en zolang we dat niet bewust maken, zullen ze ons leven en ons doen en laten bepalen. In de astrologie is dat het gebied van het 8e huis: bewustwordingsprocessen en transformatie, maar ook het huis van de dood. Dood in de betekenis van loslaten en het bewustzijn naar een hoger niveau optillen.

Stelling: In het loslaten is de liefde te vinden.

82        Theosofia 108/2 · april 2007

Adyar, december 2006,  Internationale Conventie van de Theosophical Society.

Deze 131e conventie had als thema ‘Een oog voortdurend gericht op de vervolmaking van de mens’.

1. Inleiding.

Een prachtige, poëtische titel: ‘A Constant Eye to Human Perfection ’ met een inspirerend doel! Radha Burnier: “Elke daad die gericht is op volmaaktheid doet zuiver leven ontstaan en is daarom een bevrijding… Het is belangrijk om in deze richting voort te bewegen…”

Door met vervolmaking bezig te zijn verbinden we ons met het verleden van de Vereniging, met haar huidige situatie en met haar toekomst. We verbinden ons met de doelen van de Meesters van Wijsheid, de eenheid van alle leven, de ordelijke vooruitgang van het universum en de verantwoordelijkheid die elk van ons heeft om zo goed als we kunnen deel te nemen aan die evolutionaire vooruitgang van het universum.

Deze Conventie was ook de herdenking van het 100e sterfjaar van Kolonel Henry Steel Olcott, President- Stichter van de Vereniging, die de belichaming was van zijn eigen leringen gebaseerd op ‘nterraciale en interreligieuze principes’. Veel sprekers, waaronder onze eigen voorzitter mevrouw Wies Kuiper, bespraken zijn persoonlijke kwaliteiten en levenshouding, waardoor hij een excellent rolmodel kan zijn voor iedereen die naar een theosofische levenshouding streeft.

Ook andere Nederlandse leden zoals Paul Zwollo, Loes Moreno Benseny-Frikken en Els Rijneker leverden een belangrijke bijdrage aan het verhelderen van het leven van Kolonel Olcott: dagen lang waren zij in de archieven in de weer om een buitengewoon interessante en voor velen heel verrassende tentoonstelling samen te stellen.

Uiteraard is een Conventie ook een inspirerende ontmoetingsplaats, waar het  vormen van een universele broederschap concreet vorm krijgt…

De navolgende tekst is de vrucht van zo’n internationale ontmoeting in Adyar. Jack Hartmann is als theosoof gelieerd aan de Johannesburg Lodge (Zuid-Afrika). Voor zijn loge schreef hij een persoonlijke samenvatting, die door Alice Bouwland vertaald en bewerkt is tot een tekst die u hopelijk een boeiend beeld geeft van het denken over het thema van deze conventie… Het gaat hier om een subjectieve samenvatting: essenties uit nagenoeg alle belangrijke lezingen zijn door Jack bijeengebracht en in een logische volgorde gezet. Veel van de lezingen zullen in de komende tijd in hun oorspronkelijke vorm in Theosofia verschijnen.

2. Geloof versus Wetenschap.

Vierhonderd jaar geleden wendden Westerse geleerden zich in plaats van tot geloof, tot experimenten om formeel te valideren wat waar en niet-waar is. Indiase geleerden kozen ervoor om hun geloven als uiteindelijk doorslaggevend te blijven zien. Zij stelden zich geen of andere vragen.

Het probleem met geloof is dat gelovigen verwachten dat God wonderen verricht om hen als beloning voor hun devotie te ontslaan van de effecten van de universele wetten. De wetenschap kent dit probleem niet. Ze accepteert dat er een universele kracht is, dat er universele wetten zijn, die – zoals het woord ‘universeel’ impliceert-, geen uitzonderingen maken, hoewel er in laatste instantie geen conflict hoeft te zijn tussen Wetenschap (het gebied waarop in het westen de nadruk ligt) en Geloof (waarop men zich in het oosten concentreert). Geloof is goed voor geluk. Wetenschap leidt tot welvaart. Wijsheid ligt in het geloof hebben in wetenschap en geloof logisch en wetenschappelijk te benaderen.

3. Het individuele en het collectieve.

De concentratie op het materiële bestaan is tegenwoordig intens. De zelfzuchtige manier van leven is gemeengoed geworden. Hoewel de mensheid een grote gemeenschap vormt van mensen die hetzelfde lot delen, negeren de meesten dit en is het overgrote deel in de eerste plaats bezig met zichzelf, zonder veel bemoeienis en zorg voor zijn medereizigers. Alleen voor jezelf werken is echter net zo steriel als het rondrennen in een gesloten cirkel. Het leidt tot zelfisolatie en destructie van het collectieve leven. Steeds minder heeft men zicht op de betekenis van spirituele groei. We verwerven ‘ego’ door identificatie met het ‘ik’ en het ‘mijn’. Het gedachtenproces werkt dan als iemands eigen advocaat: altijd zichzelf verdedigend en rechtvaardigend. Het houdt op een instrument te zijn waarmee naar waarheid wordt gezocht. Toch zijn menselijke wezens niet volledig gevangen in deze conditionering. Het zoeken naar zelfkennis is het voertuig naar vrijheid. Daarbij is het gemakkelijk om in het ‘ik versus jij’- denken te vervallen, het paradigma van winnen en verliezen. We moeten in termen van wederzijds voordeel gaan denken. Dialoog in plaats van monoloog. Begrip en gedeelde broederschap. Het scheppen van vrede staat centraal in alle religies. Laten we in plaats van ons tevreden te stellen met minder, juist streven naar meer!!

Theosofia 108/2 · april 2007        83

Mensen beschikken over een ingebouwd pad naar vervolmaking omdat het Goddelijke zichzelf in de wereld manifesteert. In die zin is de mensheid een fundamentele stap in de evolutie. Ze vormt een essentiële verbinding tussen het Goddelijke en de wereld. De collectieve evolutie van menselijk bewustzijn ontstaat door elke individuele poging om zich uit het aardse tranendal te verheffen en een eigen weg te banen naar Waarheid- de Ultieme staat van Wat Is. Als de menselijke ziel nog niet rijp genoeg is, rent hij meestal van de ene naar de andere staat van bewustzijn. De essentiële taak is om zich van alle projecties en hechtingen los te maken, om het leven zonder gehechtheid te observeren. Het leven is niet anders dan “het verborgen leven trillend in elk atoom” uit Annie Besants’ Universele Gebed.

De grote illusie is die van afgescheidenheid. Om de ware goddelijke natuur te manifesteren, moet de mensheid die fundamentele waarheid, die de Upanishaden de “waarheid der waarheden” noemt accepteren: broederschap! Het zoeken daarnaar is dus geen zaak van persoonlijk belang. Het moet voortkomen uit oprechte bezorgdheid voor onze broeders. Ieder van ons die op zo’n manier op zoek gaat, realiseert zich dat hijzelf het pad is en het object van zijn zoeken, een besef waardoor het ego verdwijnt. Identificatie met het Universele Bewustzijn komt als we ons ervan bewust zijn dat er binnen en buiten slechts één bewustzijn is dat evolueert richting het hoogste Zijn.

4. De Gouden Trap: een methode tot Zelfverwerkelijking.

De “Gouden Trap” is een geliefd beeld van Kolonel Olcott. De Gouden Trap bestaat uit dertien treden die naar Verlichting leiden en beschrijft dus een methode om tot Zelfverwerkelijking te komen. De uitspraak waarmee geopend wordt, geeft het doel aan: “Heb aandacht! De Waarheid is vóór U” De draaitrap bestaat uit drie wendingen met respectievelijk vijf, vier en nog eens vier treden. De eerste vijf treden zijn persoonlijke kwaliteiten die ontwikkeld moeten worden: een rein leven, een open denkvermogen, een zuiver hart, een gretig intellect en ongesluierde spirituele waarneming. De volgende vier treden verwijzen naar de relaties met anderen die deze treden ook bestijgen. Broederschap met de medeleerlingen; de bereidheid om instructie en advies te geven en te ontvangen; gevoelens van loyaliteit jegens de leraar;  welwillende gehoorzaamheid aan de eisen die de waarheid vraagt. De laatste vier treden gaan over de wijze waarop de leerling zich tot de wereld in het algemeen moet verhouden. Het dapper verdragen van persoonlijk onrecht; zonder schroom verklaren wat de leringen en de principes inhouden; wezens die onrechtvaardig worden behandeld verdedigen en een oog, voortdurend gericht op menselijke vooruitgang en vervolmaking zoals de geheime wetenschap (Gupta Vidya) vereist. We moeten leren te accepteren dat we volmaaktheid nooit echt bereiken, omdat die vóór ons als het ware voortdurend groeit. Steeds weer zijn er nieuwe mogelijkheden, nieuwe ver- gezichten. De wereld ontwikkelt zich niet naar een vast doel, maar veel meer naar een voortdurend expanderende glorieuze en prachtige éénwording van alle Leven.

84        Theosofia 108/2 · april 2007

5. Beïnvloedende factoren.

Gedurende deze zoektocht zijn er voortdurend drie factoren die het individu sterk beïnvloeden: 1. iemands karma; 2. het accepteren van de eigen werkelijkheid. 3 iemands opvatting van geluk.

5.1. Karma

De wetten van karma zijn onvermijdelijk anders dan de ‘door de mens gemaakte’ wetten zoals bijvoorbeeld de civielrechtelijke en wetenschappelijke, want die zijn gebaseerd op vooronderstellingen. De essentie van de werking van karmische wetten is het motief en niet absolute grootheden zoals die door de mens worden ontworpen om het leven te begrijpen. Middels zijn karma brengt de mens zichzelf met zichzelf in het reine. Karma gaat over actie, handelen en niet over geloven. Haar wetten zijn individueel en collectief toepasbaar. Ze worden niet gemanipuleerd door foutief bewijs. Binnen de beperkingen en mogelijkheden van de karmische wetten ontvouwt zich het Pad dat leidt tot volmaking.

5.2 Werkelijkheid

Alle fenomenen die we waarnemen zijn beelden van de werkelijkheid van onze geest. In de woorden van Krishnamurti: “Alleen wat in onze geest  bestaat is werkelijk”. Onze werkelijkheid bestaat uit de reacties van onze geest op wat we al ervarend, lezend of denkend waarnemen. We leven in onze eigen illusoire wereld. Interpretatiekaders zijn heel selectief en individueel. Onze overtuigingen creëren onze eigen actualiteit. Als we dus de waarheid willen vinden, moeten we ons bevrijden van wat we weten. Immers, de waarheid is ons onbekend. We moeten alles doen verdwijnen wat ons ervan weerhoudt vrij te zijn: emoties, overtuigingen, gewoonten. We moeten ons op hogere niveaus in onszelf concentreren: de stem van de waarheid in onszelf leren horen, onze intuïtie ontwikkelen, actief aan de gang gaan om een heel persoon te worden, een persoon waar vrouwelijke en mannelijke energieën in zijn verenigd.

5.3 Geluk

We verlangen er allemaal naar om gelukkig te zijn. We voelen dat we recht hebben op geluk. Misschien weten we intuïtief dat onze meest innerlijke natuur stralend (bliss) is. Ongeluk kan dus helpen om ons te doen ontwaken uit onze indolentie. Er zijn allerlei vormen van geluk, afhankelijk van het aspect van onze natuur dat in ons domineert. We zoeken geluk natuurlijkerwijs in de gebieden waar ons bewustzijn is gelokaliseerd en op is geconcentreerd, maar de perfecte ervaring van geluk kan juist liggen in die gebieden waar we ons normaal niet van bewust zijn. Velen zoeken geluk in uiterlijke dingen, maar waar en blijvend geluk ligt in onszelf. Tegelijk is waar geluk niet persoonlijk. We kunnen het niet voor onszelf houden.

Hoe dieper we binnendringen in onze eigen natuur, des te dichter komen we bij die van anderen en des te meer zijn we in staat om ons geluk naar hen over te brengen. We beginnen dus grotendeels als de producten van een heel beperkte blik. We strijden voortdurend om nieuwe diepten aan de oppervlakte te brengen en die te coördineren. Vaak moeten we tot onze fundamenten terugkeren om andere betekenissen te vinden en nieuwe hoogten te bereiken.

6. Juist handelen

Afhankelijk van de omgeving van het individu kunnen ogenschijnlijk allerlei acties als juist worden aangemerkt. In de zakenwereld is het succes. Het doel heiligt de middelen. Wat in de ene cultuur niet acceptabel is, is juist een middel voor succes in een andere. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van en de houding t.o.v. alcohol in de brahmaanse cultuur en in het Westen. De enige universele criteria om gedrag te beoordelen, zijn: 1. niet-gehechtheid – lage mate van eigenbelang 2. hoe beïnvloedt het gedrag het geheel van het leven /alle mensen inclusief de persoon zelf? De beoordeling moet ook rekening houden met de effecten op iemands bewustzijn. Als gedurende het besluitvormingsproces iemands bewustzijn wanordelijk is, kun je de beslissing wantrouwen. Is de beslissing daarentegen gebaseerd  op een deugd als mededogen, dan is hij waarschijnlijk waarachtig. Zo lang de deugd tenminste aangestuurd wordt door een juist innerlijk motief. Krishnamurti zei: “Kom tot liefde en doe wat je wilt. Liefde is waar het zelf niet is”.

Theosofia 108/2 · april 2007        85

7.Intelligentie doen ontwaken

De Theosofische Vereniging heeft tot doel intelligentie te doen ontwaken die toegedekt is door allerlei lagen sociale conditionering en om de oorzaken weg te nemen van wanorde die het resultaat is van onwetendheid en illusies die belang geven aan wat onbelangrijk is. We proberen geen orde te creëren, maar wanorde te doen verdwijnen. Als je de waarheid ont-dekt, verdwijnt foutieve waarneming. Op deze conventie zijn inzichten gegeven en voorbeelden en stappen genoemd om deze doelen te bereiken. Een rijke inhoud! Wij hopen u te inspireren om de Conventie ook eens te bezoeken. Zeer de moeite waard!

Jack Hartmann en Alice Bouwland

Geciteerde lezingen:

– International President R. Burnier: openingswoord, 26-12-2006

– V.V. Chalam, voormalig “Director of the Institute of Technology”, BHU te Varanasi, “Colonel Olcott and Theosophy”, op 29-12-2006.

– P.V. Indinesan- voormalig “Director of the Indian Institute of Technology”, Chennai, “Faith and the Scientific Spirit”, 29-12-2006;

– Tran-Thi-Kim-Dieu, voorzitter European Theosophical Federation, “To work for Self is to work for disappointment”, op 29-12-2006.

– P. Krishna “Consequence of self”, op 29-12-2006.

– S. Panchu, Senior Advocate- “Replacing the I versus the You”, op 27-12-2006.

– Tran-Thi-Kim-Dieu, voorzitter European Theosophical Federation, “I am the Path, the Truth and the Life.”, op 27-12-2006.

– J. Algeo, International Vice-President, “Citizen of the world: Colonel Olcott and Human Perfection”, op 26-12-2006.

– C. Price, General Secretary English Section, “Perfection of karma”, op 28-12-2006.

– P. Spetts, General Secretary Sweden, “What is reality-What is Truth”, op 28-12-2006.

– M. Anderson, International Secretary, “The Quest for Happiness”, op 29-12-2006.

– R. Ravindra, voormalig Professor Dalhousie University Canada, “Minding the next step in ascending the peak”, op 30-12-2006.

25 februari 2007 t/m 21 mei 2007 Museum Mesdag, Den Haag. Lezingenreeks ‘Zoeken naar Harmonie’

Esoterische genootschappen en de kunsten in Den Haag rond 1900 ter begeleiding van de tentoonstelling ‘Zoeken naar Harmonie. Symbolisme en theosofie in het oeuvre van Henri Verstijnen (1882-1940)’. Met lezingenreeks op de zondagmiddagen om 15.00 uur. Reserveren voor lezingen gewenst (070 – 362 14 34).

Zie: www.museummesdag.nl

NB De voorbereidingen voor deze tentoonstelling vonden al in 2003 plaats, zie onder meer de oproep ‘Gezocht’ in Theosofia 1 van 2004.