15 april 2016, David Nieuwejaers: “Theo-Sophia: het hart van de esoterische traditie”

David Nieuwejaers (voorheen Roef) begon zijn studies in het esoterische en mystieke denken ongeveer 25 jaar geleden binnen de moderne theosofische beweging. Zo was hij lange tijd werkzaam binnen de Geünieerde Loge van Theosofen en The European School of Theosophy. De laatste jaren voelt hij zich vooral verbonden met de westerse mystiek en de joods-christelijke wijsheidstraditie. Vanuit deze inspiratie geeft hij ook regelmatig lezingen. Professioneel is hij werkzaam als universitair docent strafrecht aan de Universiteit Maastricht. In onze tijd wordt bij het woord ‘theosofie’ vaak uitsluitend gedacht aan het esoterische stelsel dat eind 19e eeuw door mevrouw Blavatsky werd onderwezen en dat duidelijk oosters is gekleurd. Maar zoals zij zelf regelmatig benadrukt, is theosofie van alle tijden en culturen. Theosofie betekent letterlijk ‘goddelijke wijsheid’ en heeft in feite twee wezenlijke betekenissen. In haar zuiver abstracte betekenis is theosofie de wijsheid van de Logos, het goddelijke woord - het eeuwig goede, ware en schone dat aan de kosmos ten grondslag ligt. Deze meta-historische theosophia vormt de transcendente bron van alle religies en wordt vaak aangeduid als sophia perennis, eeuwige wijsheid, sanatana dharma en de primordiale of esoterische traditie. Deze goddelijke Sophia, vaak door mystici ervaren als het vrouwelijke en moederlijke aspect van de godheid, zou echter niet kenbaar zijn indien zij zich niet op aarde, via het menselijke woord, zou openbaren. Legendarische figuren zoals Hermes Trismegistus, Boeddha en Christus worden dan ook beschouwd als belichamingen van deze wijsheid. In haar concrete betekenis vormt theosofie daarom het totaal van die goddelijke wijsheid die aan de mens is toebedeeld. Theosofie staat dan voor de esoterische en mystieke stroming in een religieuze traditie. In die zin kunnen we b.v. spreken over de neo-platoonse en christelijke theosofie, of over de theosofie van de islam (soefisme) en de joden (kabbalah). Hoewel al deze ‘theosofieën’ niet hetzelfde zijn, is er toch een sterke familiegelijkenis; zij vormen even zoveel authentieke openbaringen van de goddelijke wijsheid. Deze verscheidenheid is van grote waarde, want zo kan ieder mens een weg volgen die goed bij hem of haar past. In deze lezing staan we daarom in het bijzonder stil bij de traditionele christelijke theosofie, zoals deze kan worden teruggevonden in de werken van figuren als Boehme, Saint-Martin, Eckhartshausen, Swedenborg en andere westerse mystici.

0-0-0