Venus is geen Vamp – Het Vrouwbeeld in 35.000 Jaar Venuskunst

Door Annine van der Meer.

456 Pages | Uitgegeven in 2009 | Softcover | Academie PanSophia i.s.m. A3 Boeken, Geesteren | ISBN: 9789077408674.

In dit boek maakt Annine van der Meer een einde aan het geseksualiseerde, gedemoniseerde en patriarchale beeld van de Oervrouw. Ze rekent af met het vrouwloze beeld van de prehistorie, zoals de Vaderlandse geschiedenis ons voorschotelt. Als een ware pionier brengt Annine van der Meer orde in de chaos van de Venuskunst, de sacrale voorchristelijke vrouwelijke kunst, die te maken heeft met leven, dood en wedergeboorte. En dan blijkt, dat er geen sprake is van chaos, maar van een coherente symbooltaal, die universeel en mondiaal is. Dat vrouwelijke kunst - in tegenstelling tot mannelijke kunst - in grote hoeveelheden is vervaardigd volgens een uniform standaardmodel, dat over vele millennia is overgeleverd. Het bewijs wordt geleverd dat vrouwelijkheid gerespecteerd is en centraal geeft gestaan zonder daarbij de balans met het mannelijke in de oude egalitaire samenlevingen te verstoren.

Dit boek bestaat uit twee delen. In deel I brengt de schrijfster de Venuskunst in kaart met een typologie en classificatie van soorten en stijlen. Varianten en lichaamshoudingen plaatst ze in een chronologisch kader tegen de achtergrond van een complexer wordende samenleving. De kunst spiegelt de natuur en de man-vrouwverhouding in die cultuur. Over de hele linie laat Venuskunst een verharding en militarisering van de samenleving zien, waarin de positie van de vrouw en dus het vrouwbeeld verslechtert.

• DEEL 1: behandelt de periode 35.000 - 10.000 v. Chr. - vanaf het moment dat de vroeg-moderne mens zich in Europa verspreidt tot het moment dat de laatste ijstijd afloopt en de overgang van jagen en voedselverzamelen naar landbouw inzet.
• DEEL 2: behandelt de verschillende thema's en de bijbehorende symbolen per cultuur en chronologisch vanaf 10.000 v. Chr. tot het jaar o. De thema's zijn: Venus' vormen en getallen. haar lievelingsplekken, haar partnerdieren, haar geliefde bomen en planten, haar opvallendste lichaamsdelen, haar favoriete kleding, hoofdtooi en uitrusting, en haar kenmerkende lichaamshoudingen. Tot slot is er aandacht voor Maria, die veel van Venus' symbooltaal meeneemt naar de christelijke periode.

Afkomstig uit Hoofdstuk 6: 'Haar favoriete Kleding, Hoofdtooi en Uitrusting' (blz. 355):

CYPRUS

" Cyprus is het eiland van Aphrodite. Hier is door de eeuwen heen zo veel vrouwelijke kunst gevonden, dat het modebeeld zich goed laat volgen. Aan de basis ligt een oeroude natuurreligie en vruchtbaarheidscultus rond de Anassa of de soevereine, die vanaf 3.000 aantoonbaar in de kunst aanwezig is. Zij leeft voort in volksverhalen als de Righena (van het Latijnse 'regina' of koningin). Er wordt verhaald dat zij in velden, grotten, bronnen en bergen leeft. Het liefst verblijft zij in afgelegen grotten hoog in de bergen. Zij is liefdevol, maar kan ook wreed zijn; ook naar haar minnaar toe. Zij ondergaat Oosterse invloeden uit Egypte en Klein-Azië. Een hele tijd loopt zij naar goed oud-Oosters gebruik naakt of in doorschijnende kleding. Vanaf de 12de en 11de eeuw bereiken de Kretenzers en Grieken het eiland; ze vermengen zich met de inheemse bevolking. Nu 'vergriekst' de Anassa tot de Griekse godin, die later Aphrodite wordt genoemd. "