Verenigingsnieuws

13-20 oktober 2007 Europese School

Zoals ieder jaar zal ook dit jaar een European School of Theosophy gehouden worden en wel van 13 tot 20 oktober 2007 in het Carberry Castle Conference Centre te Edinburgh, Schotland.

Het thema van de School zal zijn: Exploring the Inner Worlds.

De sprekers zijn Michael Gomes uit New York, Erica Letzerich uit Athene, Edi Billimoria, John Gordon en David Harvey uit Engeland plus de directors Harold Tarn en Colin Price en daarnaast Gary Kidgell en Mike Hall van de Schotse afdeling.

Er is een uitstapje gepland naar de bekende Rosslyn Chapel. Zowel vóór als na dit bezoek zal een en ander verteld worden over deze kapel door Jackie Queally, die veel onderzoek heeft gedaan naar de vele symbolen van de Tempeliers in de kapel.

Een muzikale avond zal worden aangeboden door de Schotse afdeling.

Het belooft weer een interessante en afwisselende school te worden!

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ingrid Eberhard Evans, de Organizing Director van de School; email: met Ali Ritsema, email

Agenda Nederland

november 2007

10 Ledendag te Naarden

juli 2007

26 t/m 29 School of the Wisdom te Naarden, retraite o.l.v. Trân-Thi-Kim-Diêu “Foundations of Wisdom”

september 2007

22    Studiegroep “De Geheime Leer”

22    Volwassenwording van de mens door Richard van Dijk (loge Amsterdam)

25    Het kroonjuweel van wijsheid door Paul Zwollo (Zuid-Limburg)

25    Yoga-Sutra’s van Patanjali (groepsstudie loge Amsterdam)

Agenda buitenland

oktober 2007

13-20 European School of Theosophy in Edinburgh, Scotland: “Exploring the inner worlds”

De nationale studiegroepen vinden plaats in de Tolstraat te Amsterdam.

Voor nadere inlichtingen over alle genoemde activiteiten kunt u contact opnemen met de T.V.N.: 020-6765672 of met de desbetreffende loges en centra (zie colofon).

Zie ook www.theosofie.nl.

Onze wortels zijn verhuisd!

Ons archief werd op een ALV doeltreffend benoemd als “onze wortels”. Deze wortels zijn enige jaren geleden, vóór de verbouwing, opgenomen in het Amsterdamse stadsarchief. Dat bevond zich tot voor kort bij ons om de hoek, op de Amstelkade. Nu is dat gehele archief, d.w.z. 40 KILOMETER zij aan zij staande archiefdozen, en grote hoeveelheid prenten, foto’s film verhuisd naar de Vijzelstraat, naar het gebouw “De Bazel”. Dit stadsarchief is één van de grootste ter wereld. In dit gebouw kan alles bij elkaar geplaatst worden.

Op 13 juni 2007 is er een persbijeenkomst geweest waar ook wij een uitnodiging voor kregen. Er werd toen nog hard gewerkt, maar het voordeel was dat je nu op plaatsen kwam waar je later, als alles ingericht is, niet meer zult komen.

In de vorige Theosofia hebt u een uitgebreid verslag kunnen lezen van de voorjaarsdag die verzorgd werd door Dr. Marty Bax, en die dit gebouw als hoofdonderwerp had. Karel de Bazel werkte vanuit een theosofische achtergrond. Het bijzondere aan dit gebouw is dan ook de lichtinval. Het is een lang rechthoekig gebouw dat het gehele stuk tussen Herengracht en Keizersgracht  beslaat. Over die gehele lengte heeft het een glazen puntdak in twee delen, wat het daglicht tot beneden in de hal brengt. Enige maten: lengte 102 m, breedte 32 m. hoogte boven de grond: 34 m. onder de straat 7 m.  het aantal bouwlagen: 11. Hiermee is het een van de grootste gebouwen van Amsterdam, met het Paleis, de Beurs van Berlage, het Centraal Station  en het Rijksmuseum.

Oorspronkelijk gebouwd als bankgebouw van de Nederlandse Handelsmaatschappij, die het in 1924 betrok,  als een gesloten vesting waar uw bezittingen veilig waren, wordt het nu een publieksruimte, open naar de straat, waar iedereen binnen kan gaan. Waar een restaurant in is en een boekwinkel aan de straatkant, maar ook de studiezalen waar je archiefstukken kunt opvragen. Deze laatste zitten aan de tuinkant, waar je een mooi uitzicht hebt over de tuinen van de oude grachtenpanden. Onder die tuinen zit nog een oude schuilkelder verstopt, die de Duitsers daar gemaakt hebben. Zij hebben het gebouw de laatste jaren van de oorlog gevorderd. Overblijfsel hiervan is een wandklok met 2 kogelgaten. Één boven de 6, en een boven de één wat het tijdsbestek aangaf waarin het gebouw ontruimd moest worden.

De renovatie van dit gebouw heeft ongeveer 6 jaar geduurd. Door die renovatie zijn er enkele  dingen in hun oorspronkelijke toestand terug gebracht, o.a. de glazen tussenvloer ergens halverwege de hoogte, ik geloof tussen de 4^de en 5^de verdieping. Deze tussenvloer was oorspronkelijk van melkglas, maar was door de bank vervangen door een betonnen werkvloer waardoor de oorspronkelijke lichtinval niet meer te zien was. Deze betonnen vloer is nu verwijderd en vervangen door een doorzichtig glazen vloer.

Heel bijzonder was het gedeelte dat “de schatkamer” genoemd wordt en dat vroeger de kluis was, het safe deposit. Dat was in de kelder met wanden van 1 meter dik. Wanneer je daar de trap afgaat kom je in een andere wereld. Het gehele gebouw is van binnen in een lichte gebroken witte kleur en met prachtige houten vloeren, maar hier stap je een andere wereld binnen. Nu is een kluis ook een andere wereld, maar meestal kwamen hier alleen de bankbedienden. De vloer is belegd met kleine tegeltjes en de dikke pilaren ook, in de kleuren aqua en zand/okergeel en op het plafond zijn prachtige schilderingen in Art Deco- stijl. Ook de lampen zijn naar de stijl van De Bazel gemaakt. Deze ruimte werd later door de bank gebruikt als telefooncentrale waardoor er veel vernield is. Ook de schilderingen daar waren weggeverfd, maar aan de hand van zwart-wit foto’s en enige resten van de oorspronkelijke schilderingen kon men dit weer in zijn oorspronkelijke toestand herstellen. Het restaureren hiervan is een omvangrijk werk geweest. Dit wordt nu expositieruimte en verderop een filmzaal. Daar was vroeger een liftje. Wat nu zichtbaar was, maar later dus niet meer, zijn de tussenruimten tussen de buitenmuren met ramen en de nu zichtbare blinde binnenmuren op de hogere verdiepingen waar de archieven worden opgeslagen. Die moeten aan bepaalde eisen voldoen, zelfs tegen een raketinslag bijv. In die tussenruimtes worden alle leidingen voor klimaatbeheer weggewerkt. Wat ook een grote indruk maakte was een ander deel van de kelderverdieping, waar allerlei buizen liepen voor de klimaatbeheersing en verwarming.

Glazen tussenplafond, foto: Ton van Rijn © Stadsarchief Amsterdam

Nieuw depot, foto: Ton van Rijn, © Stadsarchief Amsterdam

Bijzonder was dat onder het gebouw leidingen lopen naar waterbellen op 90 en 150 meter diepte,. Daar wordt het overschot van de warmte in de zomer opgeslagen en gebruikt voor verwarming in de winter. Ook is er in een derde kelder een reservoir met water voor de sprinkler- installatie, voldoende voor het blussen van een brand.  Ook hierin is het gebouw self- supporting. Wat nu zichtbaar was, maar later dus niet meer, zijn de tussenruimten tussen de buitenmuren met ramen en de nu zichtbare blinde binnenmuren op de hoogste drie verdiepingen waar de archieven worden opgeslagen. Die moeten aan bepaalde eisen voldoen wat betreft temperatuur en vochtigheid. In die tussenruimtes worden alle leidingen voor klimaatbeheer weggewerkt. Daar liggen onze archieven dus veilig en goed verzorgd.

Wist u dat in de Tolstraat 154 te Amsterdam niet alleen het het hoofdkantoor van de TVN is gevestigd, maar ook de ‘theosofische boekhandel Adyar’ en de ‘theosofische bibliotheek’ met een unieke collectie theosofische, religieuze en esoterische literatuur?

Centrale hal, foto: Doriann Kransberg, © Stadsarchief Amsterdam

Op de 2^e en 3^e verdieping zijn stijlkamers en op de derde verdieping zijn ook de originele meubelen, ontworpen door De Bazel, weer teruggeplaatst. Nog een bijzonderheid is de ‘Italiaanse kamer” op de 2^e verdieping. Dat was een kamer met zogenaamd ‘geschilderd behang’ die overgebracht moest worden van het vorige kantoor naar het gebouw De Bazel. De wanden zijn versierd met behangsel schilderingen in Italiaanse stijl, gemaakt door Jan Augustini in 1772. Ook dat is weer een andere wereld, maar dit heeft het De Bazel wel lastig gemaakt, want die kamer moest daarvoor hoger worden dan de rest. Dat betekent dat de verdieping er boven via een opstapje binnengegaan moet worden. Het is aan de buitenkant te zien vanaf de Keizersgracht. De ramen zijn daar anders. Op de dag dat deze persbijeenkomst plaatsvond was de lucht betrokken, maar op een gegeven moment, toen we op de 5^e verdieping waren, kwam de zon door en toen kwam het gebouw tot leven. Je werd echt door het licht aangeraakt…

Op 12 september 2007 is de officiële opening, en op 15 en 16 september 2007 is er een open weekend. De eerste tentoonstelling van het stadsarchief met de naam: ‘De Bazel, tempel aan de Vijzelstraat in Amsterdam” zal zijn van 7 augustus – 16 september 2007. In het najaar verschijnt er een boek met die titel, geschreven door Mariëlle Hageman en Ludger Smit.

Wies Kuiper

U kunt schenkingen doen aan de TVN, aftrekbaar voor uw aangifte inkomstenbelasting. Ook legateren aan de TVN is een mogelijkheid.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de penningmeester van de TVN.

Gebouw De Bazel, foto: Doriann Kransberg © Stadsarchief Amsterdam