Door Klaas van Egmond

236 Pagina’s | 2019 | Uitgeverij De Geus | ISBN 9789044542349

Zorgwekkende ontwikkelingen: klimaatverandering, migratiestromen, populisme, fragmentatie van de nationale, Europese en mondiale politiek, handelsconflicten en een wankel financieel bestel. Deze problemen zijn terug te voeren op de overwaardering van materialistische en individualistische waarden, waardoor de mens een karikatuur van zichzelf geworden is. De menselijke maat is verloren gegaan.

Om die te hervinden kunnen we terugkeren naar het mensbeeld van de Renaissance, zoals dat gestalte kreeg in de door Leonardo da Vinci verbeelde homo universalis. Aan dat mensbeeld kan een moreel kompas worden ontleend, waarmee we een uitweg vinden uit deze zorgwekkende ontwik-kelingen. Wanneer we het evenwicht weten te bewaren tussen de funda-mentele waarden kan er sprake zijn van menselijke waardigheid en duurzaamheid.

Jan Terlouw: ‘Dit boek laat op indrukwekkende wijze zien hoe mens, mensbeeld en moraliteit steeds weer zijn veranderd en welke gevolgen dat heeft gehad. In een tijd waarin individualisme en materialisme dominante factoren zijn, waarin we de aarde verwoesten, waarin het financieel-economische bestel niet meer dienstbaar is aan de samenleving, biedt dit boek hoop op een nieuw moreel kompas.’

Prinses Irene: ‘De homo universalis is deel van een groter geheel. Dat zijn we vergeten en daardoor zijn we de weg kwijt. Alleen door de verbinding te herstellen kunnen wij onze waarlijke menselijkheid hervinden. Daarin is de natuur, waar wij deel van zijn, basis en ijkpunt. Op basis van dat evenwichtige mensbeeld wordt u in dit doordachte boek een moreel kompas aangereikt’.

Laurens Knoop, The School of Life: ‘Klaas van Egmond laat zien hoe we het klassieke beeld van Da Vinci – de homo universalis – kunnen gebruiken om de naderende catastrofes in de Europese samenleving te trotseren: met een aristotelische renaissance van het midden. Dit boek is kraakhelder, intelligent, urgent en constructief.’

• Has modern civilization really improved human lives?
• Is money evil?
• Is government necessary?
• What can we each do to renew our connection with all that is wild, and generative, and free?

In this radical and thought-provoking book, ecophilosopher Richard Heinberg explores these questions with wit, perception, and refreshing insight. Each culture, Heinberg shows, makes a covenant or agreement with nature. Our culture’s agreement is obviously crumbling. If we are to create a new covenant, we must begin by rethinking the givens of society from the ground up – or even, quietly desert the existing social system and help birth a better one.

From Part III – ‘The Great Purification’ (p. 163):

” To speak of wilderness is to speak of wholeness. Human beings came out of that wholeness, and to consider the possibility of reactivating membership in the Assembly of All Beings is in no way regressive. “ – Gary Snyder.

By Henryk Skolimowski (1930 – 2018).

167 Pages | A Quest Original, first edition 1984 | Softcover | Quest Books, U.S.A. | ISBN: 0835605884.

This stimulating book of ‘evolutionairy illuminations’ expresses the eonic drama of our eternal growth – from instinct to intuition. Skolimowski is a constant delight and surprise as an image-breaking philosopher/scientist/mystic. He establishes his position as an intrepid spokesperson for ecologically sound progress. He writes irreverent things in a reverent manner. From Prometheus to Prigogine, through a philosophy founded on experience, he develops the law of progressive development based on an ever-growing sensitivity to life.

From the Introduction (p. 21):

1.  ” The coming age is to be seen as the age of stewardship: we are here not to govern and exploit, but to maintain and creatively transform for the benefit of all beings.

2. The world is to be conceived as a sanctuary. We belong to certain habitats; they do not belong to us. They are the source of our culture and our spiritual sustenance. We must maintain their integrity and sanctity.

3. Knowledge is to be conceived, not as a set of ruthless tools for atomizing nature, but as ever more subtle devices for helping us to maintain our spiritual and physical equilibrium. “

Door Henryk Skolimowski (1930 – 2018).

140 Pagina’s | Uitgegeven in 1985 | Softcover | Uitgeverij Markant, Nijmegen | ISBN: 9067720011.

Engels origineel: Eco-philosophy | Uitgegeven in 1981 | Boyars Boston / London.

In zijn werk Ecofilosofie – Schets van een Nieuwe Manier van Leven, een krachtig pleidooi voor een geheel nieuw filosofisch uitgangspunt, legt Henryk Skolimowski (hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Michigan) een direct verband tussen onze Westerse filosofische traditie en het hedendaagse ecologische besef. Ecofilosofie wil de aanzet geven tot een praktische heroriëntatie op onze samenleving – mens én milieu – teneinde fundamentele veranderingen in ons denken en handelen te bewerkstelligen. Een boeiende en vooral inspirerende uitdaging.

Afkomstig uit Hoofdstuk 2 – ‘Ecofilosofie tegenover Moderne Filosofie’ (p. 37 & 38):

” Wat is ecofilosofie? In hoeverre verschilt zij van wat wij moderne filosofie hebben genoemd? Ik onderscheid twaalf karakteristieken, die ik zal vergelijken met de twaalf corresponderende kenmerken van de hedendaagse filosofie. Om het contrast te verhogen zal ik beginnen met twee diagrammen, die beide hierna in detail zullen worden besproken:

Diagram 1 – Karakteristieken van de ecofilosofie:

1. Op het leven georiënteerd, 2. Betrokken, geëngageerd, 3. Spiritueel levend, 4. Allesomvattend, universeel, 5. Strevend naar wijsheid, 6. Milieubewust, ecologisch, 7. Verbonden met de economie van de kwaliteit van het bestaan, 8. Politiek bewust, 9. Sociaal geëngageerd, 10. Met nadruk op individuele verantwoordelijkheid, 11. Tolerant ten opzichte van transfysische verschijnselen, 12. Gezondheidsbewust. “